De leveringszekerheid van grondstoffen voor het Nederlandse bedrijfsleven staat in toenemende mate onder druk. Prijzen stijgen en de schaarste neemt toe. Ook het midden- en kleinbedrijf kampt met dit probleem.
Toekomstgericht ondernemen houdt onder meer in dat een bedrijf rekening houdt met grondstoffen. Moet een bedrijf wachten tot grondstoffen op zijn? Veranderen naar een circulaire aanpak geeft een bedrijf meer invloed en macht over materialen en daarmee ook over de toekomst.
Grondstoffenscanner geeft inzicht in toekomst bedrijf
Het ministerie van Economische Zaken heeft dit voorjaar de website grondstoffenscanner.nl gelanceerd. Samen met de Metaalunie en FME is deze tool speciaal ontworpen voor de Nederlandse maakindustie.
Met deze online tool kunnen bedrijven snel opzoeken welke grondstoffen er in gebruikte producten of halffabricaten zitten. Dit levert een factsheet op met specifieke karakteristieken van de grondstof.
De ondernemer krijgt inzicht in de omvang van de wereldproductie, prijsfluctuaties, maar ook in risico’s, zoals exportrestricties, de instabiliteit van bronlanden, milieu-impact en impact op biodiversiteit. Met dit instrument krijgt een ondernemer direct inzicht in de leveringszekerheid van kritische grondstoffen.
Een uniek element van de grondstoffenscanner geeft suggesties over maatregelen die de ondernemer kan nemen om risico’s te verminderen. Hiermee kan de ondernemer op tijd in actie komen en op zoek gaan naar duurzame alternatieven.
Grondstoffen als kobalt, lithium en antimoon zijn essentieel bij de productie van telefoons, windmolens, ledverlichting of elektrische auto’s, maar hebben een beperkte beschikbaarheid. Bijvoorbeeld door mogelijke uitputting. De tool geeft ook inzicht in maatschappelijke risico’s zoals slechte arbeidsomstandigheden of sterk schommelende prijzen.
Circulaire economie voor koper
Als de wereldwijde vraag en het verbruik van koper ongewijzigd blijven, is het binnen 40 jaar gedaan met de beschikbaarheid van deze grondstof. Zo blijkt uit de Grondstoffenscanner. Het schaarser worden van de grondstof heeft dan flinke prijsstijgingen tot gevolg. Toch wordt er op dit moment slechts 50% van het koper in de wereld gerecycled. Hier is dus nog veel winst te behalen.
Omgeving speelt rol
Behalve de beschikbaarheid van grondstoffen spelen ook andere aspecten een rol. Neem de grondstof neodymium. Een grondstof gebruikt in de productie van glas en magneten. Dit materiaal is volgens de Grondstoffenscanner nog 1.000 jaar beschikbaar. Dit is geen vrijbrief om dit element onbeperkt te blijven winnen. Vaak zit het in de grond in gebieden waar mensen en dieren leven. Mijnbouw heeft dan een grote invloed op de omgeving.
Elektromotoren hergebruiken
Hoe werkt dit in de praktijk? Recyclebedrijven maken meestal gebruik van shredders en proberen het koper uit bijvoorbeeld elektromotoren met scheidingstechnieken zo efficiënt mogelijk terug te winnen. Door dit proces gaan veel onderdelen en dus grondstoffen verloren.
In een circulair proces zijn betere resultaten te bereiken. Een producent van elektromotoren biedt klanten een keuze. Aan het einde van de levensduur van de elektromotoren kan de klant de motoren terug leveren. Vervolgens wordt deze motor volledig uit elkaar gehaald en alleen wat nodig is, wordt vervangen De klant krijgt een motor terug geleverd die functioneert als nieuw. In steeds meer bedrijven wordt op deze manier gewerkt in een samenspel tussen producent en klant. Ook zo houdt een bedrijf rekening met de toekomst.